راهنمای جامع خرید ایرفون، هدفون و هدست

برای خرید بهترین هدفون با توجه به نیاز‌های خود، چه مولفه‌ هایی را باید مد نظر قرار دهید؟ هر یک از مشخصات فنی هدفون به چه معنی است؟

برند‌های بسیاری به تولید انواع و اقسام هدفون‌ ها می‌ پردازند. در حال حاضر خریدارانی که به دنبال محصول مناسب با نیاز خود باشند، با پیچیدگی‌ های بسیاری مواجه خواهند شد.

این ایر یا داخل گوش

هدفون‌ های این‌ایر (In-ear) کوچک‌ ترین نمونه‌ های موجود هستند و داخل گوش‌ ها قرار می‌ گیرند که آن‌ ها را ایرفون نیز می‌ نامند. این دسته از هدفون‌ ها در فاصله‌ی نزدیکی از پرده‌ی گوش قرار می‌ گیرند؛ به همین دلیل شاهد تولید کیفیت صدای بالایی از این دسته از محصولات هستیم. ایرفون‌ ها همچنین به دلیل قرارگیری داخل گوش، به صورت قابل توجهی مانع از ورود نویز و صدای محیط به گوش می‌ شوند.

ایرفون‌ ها در بخش انتهایی خود دارای پوشش نرمی هستند که آن را ایرباد (Earbud) می‌ نامند. عموما سازنده‌ های ایرفون‌ ها، محصولات خود را با ایرباد‌ ها در اندازه‌ های متفاوتی عرضه می‌ کنند تا کاربران با توجه به اندازه‌ی کانال داخل گوش خود، از بهترین آن‌ ها استفاده کنند. استفاده از اندازه‌ی نامناسب ایرباد‌ ها، می‌‌ تواند تاثیر زیادی روی تجربه‌ی کاربری بگذارد و علاوه بر ورود میزان زیادی از صدای محیط، در نهایت منجر به افتادن ایرفون‌ ها از گوش شود.

ایرفون‌ ها به دلیل اندازه‌ی کوچک خود، قابلیت حمل بالایی دارند و برای لذت از موسیقی در فعالیت‌ های بدنی و باشگاه‌ های ورزشی، گزینه‌ی ایده‌ آلی به شمار می‌ آیند. با این حال اندازه‌ی کوچک این محصولات، باعث شده است تا خروجی صدایی برابر با هدفون‌ های بزرگ‌ تر را نداشته باشند.

آن ایر یا روی گوش

هدفون‌ های آن‌ ایر (On-ear) اندازه‌ی بزرگ‌ تری نسبت به ایرفون‌ ها دارند و روی لاله‌ی گوش قرار می‌ گیرند. این دسته از هدفون‌ ها صدا را مستقیم به داخل کانال گوش هدایت می‌ کنند. با این حال هدفون‌ های روی گوش، صدای محیط را به خوبی ایزوله نمی‌ کنند و عموم مواقع صدای موسیقی در حال پخش نیز به محیط بیرون نشت پیدا می‌ کند.

بسیاری از کاربران آن‌ ایرها را راحت‌ تر از هدفون‌ های این‌ ایر می‌ دانند و همچنین این دسته از محصولات حرارت کمتری در داخل گوش ایجاد می‌ کنند که در نتیجه در دراز مدت آسیب کمتری به سیستم شنوایی وارد می‌ شود. با این حال هدفون‌ های آن‌ ایر به دلیل قرار گیری روی گوش‌ها، در استفاده‌ی طولانی منجر به آزار لاله‌‌‌ی گوش می‌ شوند. خرید نمونه‌ی مناسب و مطابق با گوش، نکته‌ی بسیار مهمی است که هر کاربری هنگام خرید باید آن را رعایت کند.

هدفون‌ های روی گوش ترکیب مناسبی از کیفیت صدای عالی، عدم آسیب به سیستم شنوایی و قابلیت حمل بالا هستند.

اور ایر یا دور گوش

هدفون‌ های اُور ایر (Over-ear) به اندازه‌ی بزرگ خود، هنگام استفاده تمام لاله‌ی گوش را احاطه می‌ کنند و دور آن قرار می‌ گیرند. اندازه‌ی بزرگ این دسته از هدفون‌ ها باعث شده است تا سازندگان بتوانند از درایور‌های بزرگ‌ و قدرتمند‌تری بهره ببرند که منجر به سطح بالاتر صدا و باس عمیق‌تر می‌ شوند. همچنین در هدفون‌ های دور گوش، درایور‌ها در فاصله‌ی دورتری نسبت به پرده‌ی گوش قرار می‌ گیرند که این موضوع منجر به ایجاد صدایی فراگیر و شبیه‌ سازی تجربه‌ی موسیقی در استودیو‌ها می‌ شود.

هدفون‌ های دور گوش به واسطه‌ی پوشش کامل محیط اطراف لاله‌‌ی گوش، توانایی بالایی در جلوگیری از ورود نویز و صدای محیط دارند. با این حال به دلیل اندازه‌ی بزرگ این هدفون‌ها، قابلیت حمل پایین‌تری دارند.

با این که با قاطعیت نمی‌‌ توان اذعان کرد که کیفیت صدای خروجی هدفون‌ های روی گوش بهتر از سایر نمونه‌ ها است، اما این دسته از محصولات همچنان گزینه‌ی اول کاربران حرفه‌ ای است.

پشت‌ باز و پشت‌ بسته

هدفون‌ ها جدا از اندازه‌ی خود، در دو دسته‌ی پشت باز (Open back) یا پشت بسته (Closed back) قرار می‌ گیرند که به باز یا بسته بودن بخش پشتی هدفون اشاره دارد. عموما هدفون‌ های پشت باز را انواع دور گوش تشکیل می‌ دهند.

هدفون‌ های پشت‌‌ بسته، صدای محیط را ایزوله کرده و همچنین شدت صدای بیشتری را به گوش‌ ها ارسال می‌ کنند. اما نمونه‌ های پشت‌ باز، صدای محیط را نیز به گوش‌ ها انتقال می‌ دهند و همچنین موسیقی در حال پخش به محیط اطراف نیز نشت پیدا می‌ کند. اما این خصلت موجب تولید صدایی طبیعی‌ مانند استودیو‌ها می‌ شود که کاربران حرفه‌ ای و موسیقی‌ سازان را به خود جلب می‌ کند.

درایور

مهم‌ترین بخش هدفون‌ ها را درایور‌ یا واحد محرک تشکیل می‌ دهند. این بخش وظیفه‌ی تبدیل سیگنال‌ های الکتریکی را به صدا بر عهده دارند.

انواع مختلفی از درایور‌ها وجود دارند که تمامی آن‌ ها شامل آهن‌ ربا، کویل و دیافراگم هستند. آهن‌ ربا و کویل وظیفه‌ی لرزاندن دیافراگم را بر عهده دارند که در نهایت با توجه به فرکانس لرزش این قطعه، صدای مورد نیاز تولید می‌ شود.

در مشخصات فنی هدفون‌ها، درایور‌ها را با قطر آن‌‌ ها معرفی می‌ کنند. به طور کلی می‌ توان به این موضوع اذعان کرد که درایور‌های بزرگ‌ تر توانایی صوتی بالاتر به خصوص در بازه‌‌ی فرکانسی پایین و باس را دارند؛ البه این موضوع همواره صادق نیست و استثنائاتی نیز دارد. در هدفون‌ های دور گوش، درایور‌های ۴۰ میلی‌متر و بیشتر گزینه‌‌ی مطلوب و توانمندی به شمار می‌ روند.

هدفون‌ های داخل گوش به دلیل اندازه‌ی کوچک خود امکان بهره بردن از درایور‌‌های توانمند و بزرگ را ندارند. در همین راستا نیز برخی تولید‌کنندگان از دو درایور در محصولات خود استفاده می‌‌ کنند؛ یکی از درایور‌های برای تولید باس و فرکانس پایین و دیگری برای فرکانس‌ های میانی و بالا.

حساسیت و سطح فشار صدا

حساسیت و سطح فشار صدا (Sound Pressure Level) یکی دیگر از پارامتر‌های هدفون‌ ها است که نشانگر حداکثر توانایی‌ آن‌ ها در تولید صدای بلند است.

حساسیت توانایی تولید صدا از سیگنال‌ های دریافتی را در هدفون‌ ها نشان می‌ دهد. SPL یا سطح فشار صدا عموما با واحد دسی‌بل (dB) نمایش داده می‌ شوند. عموما هدفون‌ ها بازه‌ی حساسیت ۸۵ تا ۱۲۰ دسی‌بل را دارند. برای آشنایی بیشتر با میزان حساسیت صدا لازم است بدانید که ترافیک شهری صدایی برابر با ۸۰ دسی‌بل، فریاد انسان سطح فشار صدای حدودی ۱۰۵ و لحظه‌ی تیک‌ آف جت صدایی برابر با ۱۳۰ دسی‌بل تولید می‌ کند.

صداهای بیشتر از ۱۲۰ دسی‌بل منجر به آسیب جدی سیستم شنوایی خواهند شد. این در حالی است که سازمان بهداشت جهانی در رابطه با صدای بیشتر از ۸۵ دسی‌بل و اثرات آن بر سیستم شنوایی انسان‌‌ها، هشدارهای جدی و زیادی داده است که منجر به کاهش قدرت شنوایی خواهد شد.

امپدانس

امپدانس مشخصه‌ی مقاومت الکتریکی است و با واحد اهم نمایش داده می‌شود. این موضوع بدین معنا است که هدفون‌هایی با امپدانس بالا مقاومت بالاتری به جریان الکتریکی دارند و در نتیجه توان بیشتری نیاز است تا درایور‌های آن‌ها به حرکت دربیایند.

هدفون‌های طراحی شده برای موبایل‌ها، امپدانس پایینی (کمتر از ۳۲ اهم) دارند و در نتیجه با توان اندک گوشی‌های هوشمند قابلیت پخش باکیفیت صدا را دارند. این در حالی است که هدفون‌های حرفه‌‌ای امپدانس به مراتب بالاتری (۳۰۰ اهم یا بیشتر) دارند و امپلی‌فایر جداگانه‌ای برای پخش صدا نیاز دارند.

هدفون‌هایی با امپدانس پایین نقاط ضعف خاص خود را نیز دارند. این هدفون‌ها در حالی که از ولتاژ کمتری استفاده می‌کنند، جریان بالاتری برای عملکرد مناسب خود نیاز دارند. جریان بالا منجر به لرزش می‌شوند که نتیجه‌ی این پدیده تولید نویز است. بدین ترتیب هدفون‌های امپدانس پایین نویزی «هییسس» مانند در پس‌زمینه‌ی خود دارند که بسته به کیفیت ساخت هدفون، کم یا زیاد است.

باید همواره در نظر داشته باشید که هدفون را با توجه به منبع پخش صدای خود انتخاب کنید. در صورتی که هدفون‌های حرفه‌ای و امپدانس بالا را به گوشی‌های هوشمند متصل کنید یا از هدفون‌های رده پایین با امپدانس کم و اتصال آن‌ها به امپلی‌فایر بهره ببرید، با نویز یا عدم توانایی پخش مناسب و باکیفیت صدا مواجه خواهید شد.

بازه‌ی فرکانس پاسخ‌دهیبازه‌ی فرکانسی صدا که هدفون‌ها توانایی تولید آن را دارند، فرکانس پاسخ‌دهی نام دارد؛ این مولفه با هرتز سنجیده می‌‌شود. اعداد پایین‌تر بازه‌ی فرکانسی مربوط به اصوات بم و میزان توانایی تولید هدفون در تولید باس (Bass) است. در طرف دیگر فرکانس بالا نیز به معنی صداهای زیر یا تریبل (Treble) است. عموم هدفون‌های بازار توانایی عملکرد در بازه‌ی فرکانسی ۲۰ تا ۲۰٬۰۰۰ هرتز را دارند که برابر با بازه‌ی شنوایی انسان‌ها است.

با این که میزان بازه‌ی فرکانسی به خوبی نشانگر کیفیت صدای خروجی هدفون‌ها نیست، اما این مشخصه به خوبی نشانگر هدفون‌ و هدست مناسب برای سبک کاربری و موسیقیایی کاربران است. به عنوان مثال اگر به سبک موسیقی هاوس و بیس زیاد علاقه دارید، باید به دنبال هدفونی با توانایی بالا در پخش صداهای بم و حداقل فرکانس کم باشید.

اغتشاشات هارمونیک

مقدار کلی اغتشاشات هارمونیک (THD) بیانگر سطح اغتشاشات در حداکثر صدای خروجی هدفون است.

هدفون‌ها صدا را از طریق لرزش دیافراگم درون درایور تولید می‌کنند. در سطح (ولوم) صدای بالا، امکان عدم توانایی دیافراگم برای لرزش در سرعت بالا وجود دارد که به این دیده اغتشاش می‌گویند. میزان THD‌ با واحد درصد بیان می‌شود و هرچه کمتر باشد، نشان از توانایی هدفون در پخش اصوات با سطح صدای بالا دارد. عموم هدفون‌های بازار اغتشاش هارمونیک کمتر از ۱ درصد دارند این در حالی است که این میزان در هدفون‌های حرفه‌ای به مراتب کمتر است.

حذف نویز

هدفون‌های نویز کنسلینگ (Noise-Cancelling) از میکروفن و پردازنده‌ بهره می‌برد. آن‌ها صدای محیط را ضبط کرده و سپس موج معکوسی ایجاد می‌کنند و آن را به هدفون‌ها دوباره باز می‌گرداند تا نویز موجود در محیط حذف شود.

عملیات حذف نویز در صدا‌های محیطی فرکانس‌های پایین به خوبی کار می‌کند؛ این در حالی است که این پروسه تاثیر کمتری در فرکانس‌های میانی و بالا دارد. بدین ترتیب اگر در هواپیما باشید، صدای پیشرانه‌های هواپیما به خوبی فیلتر می‌شوند و آن‌ها را نخواهید شنید در حالی که این عملیات تاثیر خوبی بر صدای گریه‌ی کودک کنار شما نخواهد داشت.

عملیات حذف نویز به توان الکتریکی نیاز دارد و بسته به برند و الگوریتم کاری، نحوه‌ی دریافت نویز و فیلتر صدای هدفون، عملکرد کاملا متفاوتی دارد.